Het is geen geheim dat het verkeer door de jaren heen is veranderd.
Meer drukte, meer chaos, meer ongelukken en meer ongeduld. En met ongeduld bedoel ik ook agressie.
Het is dus ook niet zo vreemd dat het aantal mensen die niet meer de weg op durft te gaan door de jaren heen is toegenomen.
Rijangst is helaas een veelvoorkomend probleem dat mensen belemmert om vol vertrouwen achter het stuur te zitten.
De oorzaak voor rijangst komt vaak voort uit een eerdere negatieve ervaring, zoals een ongeval of angst voor druk verkeer.
Het probleem van rijangst is dat het kan leiden tot stress, vermijdingsgedrag en zelfs lichamelijke ongemakken, zoals zweten of trillen.
Gelukkig zijn er enorm veel manieren om rijangst te voorkomen en te overwinnen.
In deze blogpost ga ik dieper in op de oorzaken van rijangst. Daarnaast kom je achter de symptomen van rijangst en geef ik je mooie tips mee om rijangst te voorkomen en je zelfvertrouwen op, en naast, de weg te vergroten.
Inhoud
- Wat is rijangst?
- Symptomen van rijangst
- Hoe voorkom je rijangst?
- Wat te doen bij acute rijangst?
- Zo zit jij straks weer zelfverzekerd achter het stuur
Wat is rijangst?
Rijangst (amaxofobie voor de dure woorden liefhebbers onder ons) is kort gezegd de angst voor autorijden.
Het is een vorm van angst die zich in meer of mindere mate kan voordoen.
Dit kan verschillen van milde zenuwen en licht zwetende oksels tot een intense angst die het autorijden onmogelijk maakt.
En dat laatste kan zelfs levensgevaarlijke situaties opleveren voor diegene zelf en andere weggebruikers.
Mensen met rijangst vermijden vaak specifieke situaties zoals snelwegen, drukke steden, tunnels, bruggen of rijden in het donker. In sommige gevallen vermijden ze zelfs volledig het autorijden als de rijangst extreem aanwezig is.
Laten we eens kijken welke oorzaken rijangst kunnen veroorzaken.
1. Eerdere negatieve ervaringen
De meest voorkomende oorzaak van rijangst heeft te maken met een negatieve ervaring op de weg. Hierbij moet je denken aan een ongeval.
Maar ook het zien van een (zwaar) ongeval kan vaak al een oorzaak zijn van rijangst.
Toch zijn het niet alleen ongevallen, denk ook bijvoorbeeld aan rijgedrag van anderen die dit kunnen veroorzaken.
2. Gebrek aan rijervaring
Wat helaas nog veel te vaak gebeurd, is dat na het behalen van het rijbewijs er niet meer in een auto gereden wordt. Dit komt voornamelijk omdat de veiligheid van de rijinstructeur dan wegvalt. Je moet het immers nu helemaal alleen doen.
Als dat te lang duurt, wordt de drempel om in een auto te rijden steeds groter met als gevolg dat men uiteindelijk niet meer durft te rijden.
3. Verkeersdrukte
Op het moment dat het druk is op de weg, neemt bij veel bestuurders ook de stress toe. Je moet namelijk veel meer in de gaten gaan houden en het overzicht houden.
Dit kan voor veel bestuurders teveel worden, waardoor de paniek toeslaat.
4. Angst voor controleverlies
Met autorijden is het van belang dat je ten alle tijden de controle over de auto en de situaties blijft houden. Op het moment dat je het gevoel krijgt dat je niet meer in controle bent, is de kans op een paniekaanval aanwezig.
Zodra dat is gebeurd, is het gevolg dat er zich rijangst gaat ontwikkelen.
5. Het weer
Het rijden in bepaalde weersomstandigheden kunnen ook de oorzaak zijn van rijangst. Denk aan:
Symptomen van rijangst
De symptomen van rijangst kunnen verschillen van persoon tot persoon, maar enkele veelvoorkomende symptomen zijn:
- Hartkloppingen of versnelde hartslag
- Zweten of trillende handen
- Een droge mond of ademhalingsproblemen
- Spierspanning of strakke greep op het stuur
- Overweldigende angst voor bepaalde rijomstandigheden, zoals snelwegen of drukke kruispunten
Hoe voorkom je rijangst?
Het voorkomen van rijangst begint met het begrijpen van de oorzaak of oorzaken. Want als je dat niet weet, dan weet je ook niet hoe je rijangst kunt voorkomen.
Daarnaast is het ook belangrijk dat je jezelf aanleert om gezonde rijgewoonten te ontwikkelen.
Om je goed op weg te helpen, geef ik je hieronder een aantal tips die je kunnen helpen om rijangst te voorkomen en zelfverzekerd achter het stuur te zitten.
Het mooie van deze tips is, dat je ze meteen kunt toepassen:
1. Start langzaam en bouw vertrouwen op
Als je een beginnende bestuurder bent of als je een lange tijd niet hebt gereden, is het belangrijk om vertrouwen in de auto op te bouwen.
Begin dus met korte ritten en dan het liefste ook in een rustig omgeving. Zit je niet direct in een rustige omgeving? Vraag dan of iemand je eerst naar een rustige omgeving wilt rijden.
Zoek dan een route die je goed kent en vermijd in eerste instantie drukke wegen.
Op het moment dat dat goed gaat kun je de afstand en de moeilijkheidsgraad van je ritten geleidelijk verhogen.
2. Leer defensief rijden
Een van de beste manieren om je veilig te voelen achter het stuur is door defensief te rijden.
Defensief rijden houdt in dat je bewust bent van andere weggebruikers en potentiële gevaren anticipeert.
Dit vermindert de kans op ongelukken en geeft je meer controle over je voertuig en omgeving. Enkele tips voor defensief rijden zijn:
- Houd voldoende afstand tot andere voertuigen.
- Kijk zo ver mogelijk vooruit om goed eventuele gevaren in te schatten.
- Blijf kalm en focus je op het autorijden. Laat je vooral niet afleiden door andere bestuurders.
3. Neem rijlessen of volg een opfriscursus
Als je merkt dat je zelfvertrouwen in het autorijden ontbreekt, kan het nuttig zijn om extra rijlessen te nemen of een opfriscursus te volgen.
Veel rijscholen bieden speciale lessen aan voor mensen met rijangst.
Een ervaren instructeur kan je helpen je angst te overwinnen door je technieken aan te leren die je kalm houden en je vaardigheden verbeteren.
4. Beeld je een succesvolle rit in
Inbeelden is een krachtige mentale techniek die kan helpen om angsten te verminderen.
Maar hoe doe je dat?
Voor je in de auto stapt, neem een moment om je een succesvolle rit voor te stellen. Beeld je in dat je kalm en zelfverzekerd achter het stuur zit, dat je soepel door het verkeer rijdt en dat je veilig op je bestemming aankomt.
Door deze positieve beelden herhaaldelijk in je gedachten te brengen, kun je je geest trainen om minder angstig te reageren.
5. Gebruik ademhalingstechnieken om kalm te blijven
Angst kan vaak leiden tot een versnelde ademhaling, wat op zijn beurt het gevoel van paniek kan geven.
Leer en gebruik ademhalingstechnieken om kalm te blijven tijdens het rijden.
Wat is dan een goede ademhalingstechniek?
Een eenvoudige techniek is diep ademhalen: adem in door je neus, houd je adem even vast, en adem dan langzaam uit door je mond. Deze diepe ademhalingen helpen je om te ontspannen en je hartslag te verlagen.
6. Ken je route
Eén van de grootste oorzaken van angst tijdens het rijden is onzekerheid over de route die je moet gaan rijden.
Help jezelf en zorg ervoor dat je de route naar je bestemming goed kent. Waar liggen bijvoorbeeld de lastige punten?
Gebruik GPS of kaarten om vooraf te controleren welke wegen je zult nemen, waar er mogelijk wegwerkzaamheden zijn of welke verkeerssituaties je kunt tegenkomen.
Dit vermindert verrassingen en geeft je meer vertrouwen op de weg.
7. Maak gebruik van kalmerende hulpmiddelen
Als je je vaak angstig voelt in de auto, kan het helpen om kalmerende hulpmiddelen te gebruiken.
Luister bijvoorbeeld naar rustgevende muziek of zet je favoriete podcast op.
Er zijn ook apps die meditatie of mindfulness-oefeningen aanbieden die je kunt gebruiken om je angst te beheersen voor je gaat rijden.
8. Wees realistisch en neem kleine stapjes
Het liefste zou je liever gister dan vandaag van je rijangst af willen zijn.
Maar het overwinnen van rijangst gebeurt niet van de ene op de andere dag. Het is een proces wat tijd in beslag neemt.
Het is belangrijk om geduld te hebben en realistische verwachtingen te stellen. Elke keer dat je achter het stuur stapt, zet je een stap in de richting van het overwinnen van je angst.
Zelfs als je alleen een korte rit maakt, is dat een overwinning op zichzelf. Focus op je vooruitgang en wees mild voor jezelf als je angstmomenten ervaart.
Geef en gun jezelf dus de tijd!
Wat te doen bij acute rijangst?
Het kan gebeuren dat tijdens het rijden opeens de angst toeslaat, vooral tijdens onverwachte of stressvolle situaties zoals in de file staan of rijden in slecht weer.
In zo’n situatie kun je natuurlijk niet zomaar de auto uitstappen en de boel de boel laten.
Hier zijn enkele tips om acute rijangst te beheersen:
1. Stop veilig en neem een pauze
Als je merkt dat je angst te groot wordt om te blijven rijden, zoek een veilige plek om te stoppen, zoals een parkeerplaats of een rustplaats langs de weg.
Neem een paar minuten om uit de auto te stappen, diep adem te halen en te ontspannen voordat je verder gaat.
Neem daarbij ook de tips die hierboven staan even door voordat je de weg vervolgd.
2. Herinner jezelf eraan dat je veilig bent
Angst kan vaak voortkomen uit gedachten over gevaren die niet echt aanwezig zijn.
Herinner jezelf eraan dat je veilig bent en dat je de controle hebt.
Praat jezelf gerust en moed in door zinnen uit te spreken zoals: “Ik ben een goede chauffeur” of “Ik kan dit aan.”
3. Blijf gefocust op het nu
Wanneer je angstig bent, kunnen je gedachten gaan afdwalen naar ‘wat als’-scenario’s. Blijf hier niet in hangen en verplaats jezelf naar het nu.
Let op je ademhaling, houd je ogen op de weg en blijf gefocust op het verkeer om je heen.
Het belang van regelmatig oefenen
Net als bij elke vaardigheid is het belangrijk om regelmatig te oefenen om je rijvaardigheden en zelfvertrouwen te behouden.
Hoe vaker je rijdt, hoe meer ervaring je opdoet en hoe comfortabeler je je zult voelen in verschillende rijomstandigheden.
Probeer regelmatig te rijden, zelfs als het maar voor korte stukjes zijn.
Dit helpt om angst op de lange termijn te verminderen en zorgt ervoor dat je jezelf blijft uitdagen.
Professionele (zelf)hulp voor rijangst
Als rijangst je ernstig belemmert en je dagelijkse leven beïnvloedt, kan het nuttig zijn om professionele (zelf)hulp in te schakelen.
Een therapeut of psycholoog kan je helpen om de onderliggende oorzaken van je angst te ontdekken en hiervoor een behandelplan op te stellen.
Een populaire behandelingsmethode voor rijangst is cognitieve gedragstherapie (CGT), waarbij je leert je gedachten en gedragingen te veranderen die bijdragen aan je angst.
Er zijn ook gespecialiseerde rijangsttherapeuten die samen met je in de auto kunnen zitten en je stapsgewijs helpen om je angsten te overwinnen. Deze vorm van begeleiding kan zeer effectief zijn voor mensen die worstelen met ernstige rijangst.
Nog een mogelijkheid om van je rijangst af te komen en je zelfvertrouwen een enorme boost te geven, is door zelf een cursus te volgen.
Een cursus waarbij je eventueel baat zou kunnen hebben is de Online Training Blijvend Zelfvertrouwen. Ik raad je zeker aan om hier even een kijkje op die website te nemen en te ontdekken of dat iets voor je is.
Zo zit jij straks weer zelfverzekerd achter het stuur
Rijangst is een veelvoorkomend probleem, maar het goede nieuws is dat het overwonnen kan worden.
Door geleidelijk vertrouwen op te bouwen, defensief rijden te leren, kalmerende technieken te gebruiken en realistische doelen te stellen, kun je je angst verminderen en met meer zekerheid achter het stuur zitten.
Regelmatige oefening en, indien nodig, professionele begeleiding kunnen je helpen om je rijangst stap voor stap te overwinnen.
Met geduld en doorzettingsvermogen kun je een zelfverzekerde bestuurder worden, klaar om elke weg en situatie aan te gaan.
Vergeet niet: elke rit is een kans om sterker te worden en je angsten te overwinnen!
Heb je nog vragen over rijangst? Laat het hieronder weten in de reacties.